Takmarkaði svigrúmið

— Punktar

Allra fyrst minnkaði ríkisstjórnin tekjur ríkissjóðs af kvótagreifum og ferðaþjónustu. Síðan leiddi hvað af öðru. Setti sjúklinga Landspítalann á brún hengiflugs og næst þá, sem þurfa sjúkraþjálfun. Stafar auðvitað af tugmilljarða tekjuskerðingu ríkissjóðs. Stóð ekki við dagsgamlan samning um sjúkraþjálfun, því hún hafði notað féð í annað. Forgangur kvótagreifa þýðir, að allir aðrir fara í biðröð eftir skertum peningum. Kosningaloforðin þrútnu fóru í nefndir og nefndanefndir. Enn er ekki vitað, hvað kemur út úr þessu. Ríkisstjórnin takmarkaði fjárráð sín og svigrúm á fyrstu dögum ferils síns.

Vatnsás

— Barðarstrandarsýslur, Þjóðleiðir

Frá Konungsstöðum í Patreksfirði um Vatnsás og Vatnadali til Sauðlauksdals.

Sauðlauksdalur var höfuðból um aldir. Björn Halldórsson prestur ræktaði þar fyrstur manna kartöflur á 18. öld. Þar eru líka elzu minjar um heftun á sandfoki. Varnargarður heitir þar Ranglátur, enda voru bændur skikkaðir til að hlaða hann á bezta heyskapartíma.

Förum frá eyðibýlinu Konungsstöðum suðvestur upp Vatnsás, á veg 614 á Sauðlauksdalsfjalli í 300 metra hæð. Förum yfir veginn og síðan norðvestur fyrir sunnan Víðisvatn og norðvestur með Hagagilsá niður í Sauðlauksdal. Loks norður að bænum Sauðlauksdal vestan við Sauðlauksdalsvatn.

8,7 km
Vestfirðir

Nálægar leiðir: Dalverpisvegur.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Herforingjaráðskort

Vatnaöxl

— Húnavatnssýslur, Skagafjörður, Þjóðleiðir

Frá Gauksstöðum á Skaga suður um Vatnaöxl að Veðramótum við Gönguskörð í Skagafirði.

Þetta er löng leið suður-norður um fjallgarðinn milli Skagafjarðar og Húnavatnssýslu.

Förum frá Gauksstöðum suður með Bjarnarfelli að austanverðu og vestan við Bjarnarvötn. Beygjum suðvestur fyrir Réttarfell og förum suðvestur um Þverárkvíslar í Engjadal vestan við Sandfell. Við förum suðaustur með Sandfelli og þvert yfir þjóðveg 744. Síðan suður Skálahnjúksdal. Áfram til suðurs austan við Fannstóð og síðan vestan við Skálarhnjúk og Vatnsöxl. Þar er fjallaskálinn Trölli. Beygjum síðan til austurs fyrir sunnan Vatnsöxl og förum norðaustur Kálfárdal niður að þjóðvegi 744 hjá Veðramótum.

34,7 km
Húnavatnssýslur, Skagafjörður

Skálar:
Trölli: N65 42.603 W19 53.163.

Nálægar leiðir: Litla-Vatnsskarð, Kirkjuskarð, Balaskarð, Hallárdalur, Refshali.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Útivistarkort

Vatnajökulsvegur

— Norður-Múlasýsla, Suður-Þingeyjarsýsla, Þjóðleiðir

Frá Grágæsadal um Hvannalindir og kvíslar Jökulsár á Fjöllum að Gæsavatnaleið austan við Urðarháls.

Í lok átjándu aldar var reynt að finna leið milli Austurlands og Suðurlands. Fyrstur varð Pétur Brynjólfsson árin 1794 og 1797 og reið þá fyrir sunnan Hvannalindir og varð þeirra ekki var. Pétur Pétursson fór leiðina 1833 og var kunnugt um ferð nafna síns. Fann hann Hvannalindir í leiðinni. Síðan reið Björn Gunnlaugsson kortagerðamaður hér um 1838-1839 og færði Vatnajökulsveg inn á kort sitt. Það var samt ekki fyrr en 1880, að menn voru aftur á ferð á þessum slóðum. Biskupaleið, sem sögur voru um, reyndust vera miklu norðar, milli Kerlingardyngju og Ketildyngju. Vatnajökulsvegur hefur allar aldir verið fáfarinn og nánast óþekktur, enda erfiður vegur um slóðir, þar sem allra veðra er von.

Förum frá Einarsskála í Grágæsadal suður með Grágæsavatni vestanverðu að Kverká. Förum vestur yfir Kverká og síðan yfir Kreppu á hestfærum vöðum og síðan á jeppaslóð norður í skála í Hvannalindum. Förum þaðan eftir jeppaslóð suðvestur í Kverkhnjúkaskarð. Vestan skarðsins förum við vestnorðvestur yfir ótal kvíslar Jökulsár á Fjöllum og komum handan kvíslanna á jeppaslóð í Flæðum. Fylgjum henni suðvestur að Gæsavatnaleið austan við Urðarháls.

51,2 km
Austfirðir, Þingeyjarsýslur

Erfitt fyrir hesta
Ekki fyrir göngufólk
Athuga nýtt Holuhraun

Skálar:
Einarsskáli: N64 52.473 W16 11.640.
Hvannalindir: N64 53.300 W16 18.426.

Nálægir ferlar: Grágæsadalur
Nálægar leiðir: Hvannstóðsfjöll, Brúarjökull, Hvannalindir, Kverkfjöll, Gæsavötn, Ódáðahraun, Dyngjufjalladalur.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Árbækur Ferðafélags Íslands

Vatnahjalli

— Eyjafjörður, Skagafjörður, Þjóðleiðir

Frá Hofsafrétti um Vatnahjalla að Torfufelli í Eyjafirði.

Frá mótum vegar úr byggð í Skagafirði til Laugafells og vegar norðan Hofsjökuls um Ingólfsskála. Þetta er hluti Eyfirðingavegar, sem lá af Kili og norður fyrir Hofsjökul til Eyjafjarðar.

Byrjum á Hofsafrétt á mótum vegar norðan úr byggð í Skagafirði til Laugafells og vegar norðan Hofsjökuls austur um Ingólfsskála. Förum þaðan austur í Hraunlæk og þaðan norður á Eyfirðingavað á Austari-Jökulsá. Frá vaðinu austur að Pollalæk og Eystri-Pollum og síðan norðaustur á mót vegar suður í Laugafell. Við höldum áfram norður og framhjá afleggjara vestur að Grána og Sesseljubúð. Leiðin liggur áfram norður framhjá fjallaskálanum Berglandi og síðan fyrir vestan Vatnahjalla og austan Urðarvötn í 920 metra hæð. Við Vatnahjalla sveigist leiðin til norðausturs. Síðan hjá vörðunni Sankti-Pétri á brekkubrún niður um Hafrárdal að þjóðvegi 821 í Eyjafirði. Við fylgjum þeim vegi norður að Torfufelli.

34,7 km
Eyjafjörður, Skagafjörður

Skálar:
Bergland: N65 11.424 W18 20.163.
Sesseljubúð: N65 06.700 W18 25.840.
Gráni: N65 06.704 W18 25.860.

Jeppafært

Nálægir ferlar: Hofsafrétt.
Nálægar leiðir: Nýjabæjarfjall, Laugafell, Eystripollar, Strompaleið, Gimbrafell.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Árbækur Ferðafélagsins

Vatnaheiði

— Dalir-Snæfellsnes, Þjóðleiðir

Frá Dal við Straumfjarðará til Helgafellssveitar.

Árið 1228 riðu Snorri Sturluson, Þorleifur Þórðarson, Þórður Sturluson og Böðvar Þórðarson norður heiðina til að ná völdum í Dölum úr höndum Sturlu Sighvatssonar og láta menn segjast í þing með Snorra.

Förum frá Dal norður að Seljafelli og síðan vestur og norðvestur með fellinu, nálægt þjóðvegi 56. Förum að austurjaðri Baulárvallavatns og síðan norðaustur á Kistu. Þaðan norðaustur að eyðibýlinu Selvöllum við Selvallavatn. Förum austan við vatnið og austan við Grákúlu að vegamótum þjóðvega 56 og 54 norðaustan við kúluna.

14,4 km
Snæfellsnes-Dalir

Nálægar leiðir: Kerlingarskarð, Hraunsfjörður.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Herforingjaráðskort

Varnarbrekkur

— Norður-Þingeyjarsýsla, Þjóðleiðir

Frá þjóðvegi 85 í Kelduhverfi um Fjöll og Varnarbrekkur að fjallaskálanum Sæluhúsmúla á Reykjaheiði.

Byrjum við þjóðveg 85 í Kelduhverfi, sunnan við Lónslón, hálfum kílómetra vestan við Lón. Þar liggur gamli Reykjaheiðarvegurinn suður með Framfjöllum, fyrst með Hólmafjalli og Stallfjalli, um bæinn Fjöll, síðan meðfram Nafarfjalli og Háskálafjalli. Þá um Áfanga og upp Varnarbrekkur vestan Þríhyrnings. Við suðurenda fjallgarðsins komum við að Sæluhúsmúla á Reykjaheiði, þar sem er fjallakofi í 290 metra hæð.

17,1 km
Þingeyjarsýslur

Jeppafært

Skálar:
Sæluhúsmúli: N65 57.686 W17 02.070.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Jónas Kristjánsson

Vatnadalur

— Barðarstrandarsýslur, Þjóðleiðir

Frá Gilsfjarðarbrekku í Gilsfirði um Vatnadal að Heiðarbæ í Steingrímsfirði.

Leiðin er kölluð Hallruni í Ferðabók Eggerts Ólafssonar. Ef menn fara ekki niður Vatnadal og Miðdal, heldur lenda of norðvestarlega, geta þeir lent á 600 metra hamrabrún Leiðaraxlar ofan dalsins. Sagt er, að þar hafi orðið stórslys fyrr á öldum. Átján útróðramenn úr Dölum hafi hrapað þar.

Förum frá Gilsfjarðarbrekku norður Brekkudal og sneiðing upp í Brekkufjall og norður yfir fjallið í 390 metra hæð. Norður af fjallinu og niður í Vatnadal. Norðnorðaustur eftir dalnum, milli Hraundalsmúla að vestan og Gestsstaðamúla að austan. Þar heitir dalurinn Miðdalur. Áfram norðnorðaustur með Miðdalsá að Heiðabæ.

21,3 km
Vestfirðir

Nálægir ferlar: Krossárdalur, Snartartunguheiði.
Nálægar leiðir: Steinadalsheiði, Tröllatunguheiði, Bæjardalsheiði.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Árbækur Ferðafélagsins

Valshamar

— Dalir-Snæfellsnes, Þjóðleiðir

Frá Háskerðingsleið niður að Valshamri á Skógarströnd og aftur á Háskerðingsleið.

Á Valshamri leyndist haustið 1224 vígamaðurinn Aron Hjörleifsson í lambhúshlöðu á Valshamri fyrir Sturlu Sighvatssyni. Aron var sekur skógarmaður fyrir stuðning við Guðmund biskup Arason. Slapp hann naumlega undan flokki Sturlu og fór frá Valshamri suður Flatnahryggi og Flatnadal. Þar hvarf hann eftirreiðarmönnum í þoku og komst til móður sinnar á Syðra-Rauðamel.

Byrjum á Háskerðingsleið hjá Hrappsá á Skógarströnd. Förum þaðan austnorðaustur um Húsalæk og Sámsstaði að Valshamri. Þaðan suður yfir þjóðveg 54 að Háskerðingsleið suðaustan Kláffells.

5,7 km
Snæfellsnes-Dalir

Nálægir ferlar: Kvistahryggur
Nálægar leiðir: Háskerðingur, Sátudalur.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Glaður, hestamannafélag

Valbjarnarvellir

— Borgarfjörður-Mýrar, Þjóðleiðir

Frá Galtarholti í Norðurárdal að Valbjarnarvöllum á Mýrum.

Byrjum hjá þjóðvegi 1 við Stórafjallsveg norðan Galtarholts. Förum norður sumarhúsaveginn og síðan til norðvesturs fyrir sunnan sumarhúsin í Kálfhólum og norðvestur að Valbjarnarvöllum.

6,1 km
Borgarfjörður-Mýrar

Jeppafært

Nálægar leiðir: Gufá.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Herforingjaráðskort

Valafell

— Rangárvallasýsla, Þjóðleiðir

Frá fjallaskálanum í Áfangagili um Tagl og Valagjá að Landmannaleið.

Valagjá er risavaxin sprengigjá í stefnunni norðaustur-suðvestur, sem skerst inn í Valahnúk. Þarna eru úfið hraun og skarpir litir.

Förum frá fjallaskálanum í Áfangagili til norðvesturs norður fyrir Valafell og síðan austur að Tagli. Þaðan suðaustur að þverleið í Valagjá. Förum þá leið suðvestur um Valagjá í 500 metra hæð og síðan áfram suðvestur og síðast vestur á Landmannaleið undir Valahnjúkum.

23,5 km
Rangárvallasýsla

Skálar:
Áfangagil: N64 06.051 W19 34.499.

Jeppafært

Nálægir ferlar: Hraunin, Rangárbotnar, Rauðkembingar, Fjallabaksleið nyrðri, Sauðleysur, Dyngjur.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Útivistarkort

Valadalur

— Húnavatnssýslur, Skagafjörður, Þjóðleiðir

Frá Leifsstöðum í Svartárdal um Valadal að Stóra-Vatnsskarði í Skagafirði.

Ein af leiðum Skagfirðinga suður á Kjalveg.

Förum frá Leifsstöðum norðnorðaustur og upp á Hraun í 500 metra hæð. Síðan norður um Klittur og þaðan norður og austnorðaustur um Valadal og norðaustur að þjóðvegi 1 við Stóra-Vatnsskarð.

11,6 km
Húnavatnssýslur, Skagafjörður

Nálægar leiðir: Vatnsskarð, Járnhryggur.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Herforingjaráðskort

Vaðvöllur

— Árnessýsla austur, Þjóðleiðir

Frá Miðhúsum undir Skarðsfjalli um Vaðvöll að Þjórsárholti.

Gömul þjóðleið að Nautavaði á Þjórsá.

Byrjum við þjóðveg 32 hjá Miðhúsum undir Skarðsfjalli. Förum suðaustur með Þjórsá að Stóra-Hofi og Minna-Hofi. Síðan austur um Miðmorgunsholt og Vaðvöll að Þjórsárholti í Gnúpverjahreppi. Hjá Vaðvelli er Nautavað á Þjórsá.

8,7 km
Árnessýsla

Nálægar leiðir: Nautavað, Þjórsárholt, Eyjavað.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Herforingjaráðskort

Vaðlaheiði

— Eyjafjörður, Suður-Þingeyjarsýsla, Þjóðleiðir

Frá Svalbarðseyri í Eyjafirði um Vaðlaheiði að Skógum í Fnjóskadal.

Þórður kakali Sighvatsson kom 1242 út í Eyjafjörð og fór síðan um Vaðlaheiði í Fnjóskadal og um Sprengisand suður að Keldum. 1254 fóru Hrafn Oddsson og Eyjólfur ofsi Þorsteinsson í herferð yfir Vaðlaheiði og um Þingeyjarsýslur. 1255 fóru þeir Hrafn og Eyjólfur um Vaðlaheiði í Eyjafjörð í aðför að Þorgils skarða Böðvarssyni og Þorvarði Þórarinssyni.

Förum frá Svalbarðseyri austur um Túnsberg og upp Steinsskarð norðan gamla þjóðvegarins. Síðan suðaustur yfir Vaðlaheiðarveg og austur brekkurnar sunnan þjóðvegarins að Skógum.

9,2 km
Eyjafjörður, Þingeyjarsýslur

Nálægir ferlar: Fnjóskadalur.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Herforingjaráðskort

Vaðalfjöll

— Barðarstrandarsýslur, Þjóðleiðir

Frá mótum þjóðvega 60 og 607 sunnan Bjarkarlundar um Vaðalfjöll að þjóðvegi 60 við Kinnarstaði.

Vaðalfjöll eru tveir 100 metra háir og stakir stuðlabergsstandar í heiðinni. Útsýninu ofan af þeim er viðbrugðið. Þetta eru fornir gígtappar úr blágrýti, sem er harðara en umhverfið og hafa því veðrast hægar.

Byrjum við mót þjóðvega 60 og 607 sunnan Bjarkarlundar. Förum jeppaslóð norður frá vegamótunum að Vaðalfjöllum, meðfram austurhlið þeirra og norður fyrir þau. Förum suðvestur frá fjöllunum að Traustugötu og suður eftir henni að þjóðvegi 60 við Kinnarstaði.

9,2 km
Vestfirðir

Nálægar leiðir: Reykjanes, Laxárdalsheiði, Barmahlíð, Vaðalfjallaheiði, Hafrafell.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Útivistarkort