Stuðningsmenn Ísraels eru háværir, einkum á ofsatrúarstöðinni Omega og í kjallaragreinum Moggans. Þeir fara frjálslega með staðreyndir og mikla fyrir sér falsaðar stríðsfréttamyndir frá Líbanon. Við höfum öll séð þessar falsanir og vitum, að þær skipta nánast engu máli. Staðreyndin er, að Ísrael hefur háð tryllt stríð gegn almenningi í Líbanon eins og lengi áður í Palestínu. Klasasprengjuríkið Ísrael er fremsti fulltrúi hins illa í heiminum um þessar mundir. Því fer vel á, að ríkið sé stutt af rugluðum trúarofstækismönnum og kjósendum Framsóknar samkvæmt skoðanakönnunum.

Útkallstími vegna endurlífgana hefur á tveimur áratugum lengst úr 4,9 mínútum í 6,1 mínútu. Á tíma hraðvaxandi tækni veitir heilbrigðiskerfið þjóðinni lakari þjónustu en áður á þessu sviði eins og ýmsum fleirum. Almenn innleiðing farsíma á tímabilinu hefur ekki snúið við öfugþróuninni. Hluti af skýringunni kann að vera í Neyðarlínunni, sem stundum virkar ekki sem skyldi. Auknar vegalengdir á höfuðborgarsvæðinu eru önnur skýring. Finna þarf á þessum vandræðum bæði skýringu og lausn, því að hver mínúta í hjartastoppi minnkar lífslíkur um 7-10%. Kannsski þarf þyrlur í þetta.

Vangeta forstjóra nokkurra ríkisstofnana leiðir til, að ríkið fær ekki skatta og skyldur af útlendingum og að börn þeirra fá sums staðar ekki skólavist. Lélegu embættismennirnir eru forstjórar Útlendingaeftirlits, Þjóðskrár og Vinnueftirlits. Þeim finnst til dæmis eðlilegt, að börn séu látin líða fyrir vangetu forstjóra. Nokkrir skólastjórar á landinu hafa gripið í taumana og leyft kennitölulausum börnum skólavist, þar á meðal skólastjórar Austurbæjar- og Bolungarvíkurskóla, sem vísa í barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna. Þeirra reisn er jafn mikil og eymd forstjóranna.

Gyðingahatur hefur magnazt í Bretlandi í kjölfar sífelldra árása Ísraels á nánasta umhverfi sitt, Palestínu og Líbanon. Stuðningur við Ísrael fer þar ört þverrandi. Andúð á stefnu Ísraels slær út í gyðingahatur, segja sumir þingmenn. Observer fjallaði um málið um helgina. Sérstaklega er kvartað um, að brezkir háskólakennarar neiti að eiga samskipti við háskólakennara frá Ísrael. Ósagt er í fréttinni, að stuðningsmenn Ísraels hafa reynt að hefta gagnrýni á Ísrael með því að setja jöfnunarmerki milli andúðar á Ísrael og gyðingahaturs. Mér finnst þó, að þetta hljóti að vera tvennt ólíkt.

Sunday Times segir, að Ísrael sé að undirbúa stríð gegn Sýrlandi og Íran, sem hafa stutt Hizbolla í Líbanon. Ísrael óttast, að Íran komi sér upp kjarnorkuvopnum, og vill grípa í taumana í tæka tíð. Vitnar blaðið í Eliezer Shkedi flughershöfðingja, sem er yfir Íransdeildinni í hernum. Sýrland og Íran eiga þegar flugskeyti, sem ná til Ísraels, þar sem farið er að reisa sprengjuheld skýli. Hugmyndir Ísraels fara saman við hugmyndir forseta Bandaríkjanna, sem bíður færis að ráðast á Íran. Það er hrollvekjandi að vera í bandalagi við hin herskáu hryðjuverkaríki, Ísrael og Bandaríkin.

Brezkir náttúruvísindamenn reyna að opna augu ráðamanna fyrir yfirvofandi breytingum á loftslagi. Á ráðstefnu um helgina sagði Peter Smith prófessor, að einungis tíu ár séu til dómsdags. Fyrir þann tíma þurfi að grípa til róttækra ráðstafana, annars verði veðurbreytingar ekki viðráðanlegar. Hann telur lausnina felast í virkjun sjávarfalla. Virkjun í mynni fljótsins Severn eins muni leysa 10% af orkuþörf Bretlands. Hann kvartar yfir afskiptaleysi stjórnvalda af þessum kosti. Og óttast, að menn vakni ekki, fyrr en þinghúsið í London stendur í tvegja metra djúpu vatni.

Heilsa forfeðra okkar var góð. Þeir voru einkum prestar og góðbændur, sem gátu skilað afkomendum til nútímans, en ekki vinnufólk og smábændur, sem dóu út í hallærum. Þetta vel stæða fólk í fortíðinni varð hiklaust mjög gamalt, ef það komst á legg. Karlar komust almennt á sjötugsaldur og konur á áttræðisaldur, dóu ekki í barneignum. Þetta sparifólk sleit sér ekki út á erfiði, en bjó við vosbúð, ferðalög, óþrifnað og aum húsakynni þess tíma. Samt var heilsan góð, tennur heilar fram í gröfina. Til samaburðar sá ég, að ættir Bartólína og Jakobæusa í Danmörku fyrir fimm öldum lifðu mun skemmra æviskeiði, fimm áratugi á mann.

Fáar eru kynslóðirnar aftur í tímann til nafngreindra forfeðra okkar. Ef við kíkjum á nöfn, sem allir hafa í ættum, þá er Jón biskup Arason aðeins tólf kynslóðum að baki, Snorri Sturluson 21 kynslóð og Ingólfur Arnarson 29 kynslóðum að baki okkur. Frá upphafi Íslandsbyggðar eru bara þrjátíu kynslóðir. Við þekkjum flest nöfnin á þeirri leið, getum staðsett þau í tíma og höfum í flestum tilvikum fæðingarár eða dánarár. Fortíðin færist nær okkur, þegar við sjáum, hversu langan tíma hver kynslóð spannar, um og yfir fjóra áratugi.

Íslendingabók er einstæður gagnabanki DeCode Genetics á vefnum. Þar getum við rakið ættir okkar til forfeðranna. Mikið hefur verið grisjað burt af óskhyggju og rökhyggju af Snorra-Njálu tagi, það er Snorri hefði getað skrifað Njálu og því skrifaði hann Njálu. Jón gæti hafa verið faðir Péturs og því var hann faðir Péturs. Vísað er til heimilda í annálum, kirkjubókum og öðrum gögnum. Þessi gagnabanki þarf að verða gagnvirkur, svo að gildir persónufræðimenn skrifi inn athugasemdir, sem gaman væri að lesa. Þannig yrði bankinn að inngangi í persónufræðina.

Enginn sátt hefur náðst í stjórnarskrárnefnd. Formaður nefndarinnar hefur gefizt upp og vill slá málinu á frest og takmarka niðurstöðuna við eina grein. Hann vill sjálfvirkt þingrof og nýjar kosningar, ef alþingi samþykkir breytingu á stjórnarskránni. Aðrir eru andvígir þessu og vilja frekar þjóðaratkvæði, sem er önnur aðferð. Svo má ekki gleyma því, að margir telja brýnt að staðfesta þjóðareign á auðlindum hafsins og að setja umhverfiskafla í stjórnarskrána. Lítið er langt starf nefndarinnar. Verkstjórn hefur greinilega engin verið, hver étið úr sínum poka.

Sama blað skorar sama dag í sagnfræði af miltisbrandi. Þar er sagt frá rúmlega hundrað urðunarstöðum búfjár með miltisbrand. Hann lifir í jörðu í allt að tvö hundruð ár. Því var misráðið á sínum tíma að grafa hræin í stað þess að brenna þau og ganga vel frá málum. Sú bót er í tafli, að Sigurður Sigurðarson dýralæknir hefur kortlagt staðina, svo að þeir eru þekktir og merktir. En málið í heild er dæmi um skeytingarleysi stjórnvalda á ýmsum tímum. Greinin í Morgunblaðinu í gær er umhugsunarefni um frammistöðu ráðuneytisstjóra fyrri áratuga.

New York Times segir í leiðara, að venjulegir Bandaríkjamenn fari halloka í góðærinu. Allur plús síðustu ára lenti hjá fjármagnseigendum, en kaupmáttur launafólks minnkaði. Aðrir hafa bent á, að víða eru laun orðin svo lág, að fólk er innan fátæktarmarka, þótt það sé á launum. 37 milljónir manna eru neðan markanna, samkvæmt tölum bandarísku hagstofunnar, 13% þjóðarinnar. 47 milljónir manna hafa engar sjúkratryggingar. Hagfræði Reagans, að ríkidæmið sáldrist niður til alþýðunnar, hefur ekki virkað síðustu árin þar vestra. Bandaríkin eru fyrst og fremst gósenland hinna ofurríku.

Munurinn er herskyldan, segir Andrew Rosenthal í New York Times um andmæladeyfð í Bandaríkjunum. Vegna herskyldunnar flykktist unga fólkið á fundi út af Víetnam, en lætur Írak eiga sig, af því að nú er ekki lengur herskylda. Ungt fólk er eins mikið á móti stríði gegn Írak og stríði gegn Víetnam, en það lætur lítið fara fyrir sér, af því að því er ekki lengur ýtt á vígvöllinn. Hernám Afganistans og Íraks eru bókhaldsatriði, sem meira að segja er haldið utan við fjárlög ríkisins. Stríð gegn fólki í þriðja heiminum eru orðin abstrakt fyrirbæri, sem þrýsta ekki á tilfinningar fólks í Bandaríkjunum. Þau halda því áfram.

Framsóknarmenn eru eina pólitíska aflið hér á landi, sem styður Ísrael umfram aðra aðila í miðausturlöndum, samkvæmt nýrri skoðanakönnun Gallup. Það fer saman við, að sértrúarsöfnuðir hafa haldið innreið sína í flokkinn og yfirtekið eitt af félögum hans í Reykjvík. Þessir söfnuðir skilja biblíuna á þann hátt, að hún krefjist stuðnings kristinna söfnuða við Ísraelsríki. Framsókn er orðinn flokkur þessa skrítna fólks, en hefur samt ekki aukið fylgi sitt, því að venjulegt fólk hefur flúið flokkinn í staðinn.

Dýrt er að draga bandamenn til að gera stríðin lögmætari, segir Patricia Weitsman í The New York Times. Bandaríkin borga fátækum löndum, Póllandi, Eistlandi, Albaníu og Tékklandi, fyrir hermenn í Afganistan og Írak. Önnur stuðningslönd eru farin, Spánn og Ítalía, og Tékkland og Pólland eru á förum. Aðeins Bretland og Danmörk draga bandaríska vagninn nokkurn veginn frítt. Weitsman telur Bandaríkin borga ríflega fyrir þjónustu fátæklinganna. Til dæmis fær Albanía 6 milljón dollara fyrir 155 hermenn, næstum þrjár milljónir króna á mann, auk tækja og þjónustu.