Vænn hluti þjóðarinnar, kannski þriðjungur, er ekki borgarar, sem skipta sér af pólitík. Eru þegnar, sem hlýða yfirvaldinu, eru trúir fjórflokknum. Þeir biðja ekkert um stjórnarskrár eða afslætti af húsnæðislánum, hvað þá aukið gegnsæi og upplýsingafrelsi. En þeir móðguðust margir við hrunið og refsuðu Sjálfstæðisflokknum. Nú lízt þeim illa á rifrildið, vilja hafa frið. Sumir hafna enn fjórflokknum, nema þeir styðji Framsókn. Sumir fara yfir á Bjarta framtíð, því að hún snýst um aukna kurteisi í rifrildinu, ekki um andstöðu við fjórflokkinn. Þessi þriðjungur verður ekki vakinn til pólitísks lífs.

Allur fjórflokkurinn og varadekk hans ættu að fara illa út úr kosningunum. Vinsælustu hlutar hans gæta þröngra sérhagsmuna á ógeðslegri hátt en nokkru sinni fyrr. Stjórnarhlutinn sveik á lokasprettinum allt, sem gæti fyrirgefið honum fjögurra ára völd. Eins og Styrmir ritstjóri hef ég í hálfa öld fylgst með pólitíska mynztrinu, sem hann átti mikinn þátt í að búa til. Hann segir: “Ég er búinn að fylgjast með þessu þjóðfélagi í 50 ár. Þetta er ógeðslegt þjóðfélag, þetta er allt ógeðslegt. Það eru engin prinsipp, það eru engar hugsjónir, það er ekki neitt. Það er bara tækifærismennska, valdabarátta.”

Skekkjumörk í könnunum eru því áhrifameiri, sem flokkurinn er minni. Segjum, að skekkjumörkin séu fimm prósentustig. Flokkur, sem reiknast með 30% fylgi, gæti þá í raun verið einhvers staðar á bilinu 25% til 35%. Flokkur með 2% fylgi í könnunum gæti þá verið með frá 0% upp í 7%. Það þýðir, að hann getur komið mönnum á þing, ef skekkjan er í þá áttina. Píratar hafa mælst í 3,5%, enda hafa þeir verið ötulir í kosningabaráttunni. Kunna greinilega betur á pólitíkina heldur en til dæmis Lýðræðisvaktin, sem höktir enn. Þegar þessir og fleiri nýflokkar eru komnir vel á skrið, er ekki öll nótt úti enn.

Lágar fylgistölur Sjálfstæðisflokks, Samfylkingar og Vinstri grænna breytast tæpast að ráði fram að kosningum. Þessir flokkar hafa á ýmsan hátt brugðist fjölmennum hópum fylgismanna. Framsókn hins vegar á skilið minna fylgi, enda eru loforð hennar vanstilltari en nokkru sinni fyrr. Framsókn er og verður þröngur sérhagsmunaflokkur, er lifir á að ljúga að fólki, sem fattar fátt. Um fylgi hennar má endurtaka orð Vigdísar Hauksdóttur: “Það hálfa væri nóg”. Sé farið út fyrir fjórflokkinn og varadekk hans, er of snemmt að spá í nýflokka. Tveir eða þrír þeirra gætu komið fólki á þing. Sem er brýnt mál.

Geirfinnsmálið er óleyst og verður óleyst. Engin lík fundust og engin sönnun fyrir glæp neins. Bara ógildar játningar og líkur, sem núna væru ekki taldar nægja til að fella dóm. Réttarfari í landinu hefur sem betur farið fram á þessum áratugum. Því er rétt að taka það formlega upp að nýju til að hreinsa loftið. Við verðum þó að viðurkenna, að kerfi þess tíma var barn þess tíma. Og dómar þess tíma voru barn þess tíma. Vitum núna meira og viljum strangari skilyrði til sakfellingar. Þetta er eins og með hrunið. Þjóðfélagið hefur gott af að stanza um stund og hugleiða gerendur og þolendur fyrri mistaka.

Sumir fjölmiðlar birta úrdrátt úr stefnu stjórnmálaflokka, rétt eins og það skipti einhverju máli. Engum gagnast að fræðast um mismunandi stefnur flokka. Það eru bara orð og orð eru ódýr, ónýt. Miklu nær er að kanna það, sem pólitíkusar gera. Til dæmis má kanna gerðir þeirra þingmanna, sem eru í framboði. Stuðluðu þeir að hagsmunum heimila, þjóðareign auðlinda og auknu gegnsæi kerfisins? Útskýra þarf, hvernig Framsókn berst á Alþingi gegn þjóðareign auðlinda sama dag og flokkurinn þykist í pósti styðja þjóðareign. Þú lærir ekkert af orðum pólitíkusa. Lærir af að fylgjast með gerðum þeirra.

Árni Páll Árnason á að segja af sér sem formaður Samfylkingarinnar. Framtak hans í stjórnarskrármálinu var vægast sagt út úr kú. Nema hann hafi spillt því af ásettu ráði. Fyrirfram var ekki hægt að reikna með, að bófaflokkur á framfæri kvótagreifa mundi fallast á málamiðlun. Eftirgjöf mætir Flokkurinn jafnan með aukinni hörku. Telur eftirgjöf réttilega vera merki um ræfildóm og staðfestuleysi. Enda kom það á daginn, Árni Páll fékk ekki fimmeyring fyrir stjórnarskrána. Hann átti að beita ákvæði 71 í fundarsköpum Alþingis og fá afstöðu þingmanna upp á borðið. Er hér eftir stimplaður sem ræfill.

Efast um, að nokkurs staðar á Vesturlöndum sé eins ömurleg stofnun og það alþingi, sem lauk störfum í nótt. Sekust er stjórnarandstaðan, sem breytti þingstörfum í skrípaleik málþófs. Nærri jafnsekir eru stjórnarsinnar, sem misstu tök á liðinu og misstu við það kjark til að stjórna. Niðurstaðan var að svíkja okkur um stjórnarskrána. Hún hafði verið í löngu ferli og hlotið eindreginn stuðning í þjóðaratkvæðagreiðslu. Þetta var ekki okkar alþingi, þetta var þing sérhagsmuna. Þetta var siðblint alþingi. Næsta þing verður vonandi ekki skipað neinum þeim þingmanni, sem sveik þjóðina að þessu sinn.

Ekki eru það Evrópusinnar, er flýja Sjálfstæðisflokkinn yfir í Framsókn, sem er enn andstæðari Evrópu. Og ekki flýja þeir yfir í Samfylkinguna, sem er rúin fylgi. Flóttinn í Framsókn hlýtur að eiga aðrar skýringar. Til dæmis að þetta sé bara vinsamleg aðvörun, flóttamennirnir fara eins skammt og unnt er. Ekki er heldur hægt að skýra fylgishrun Samfylkingarinnar með Evrópu. Stuðningur við Evrópu er þrefalt meiri en sem nemur fylgi Samfylkingarinnar í könnunum. Stórslys var þar að velja Sjálfstæðismann sem formann. Hann fór beint í að rústa stjórnarskránni og öðru því, sem angrar Flokkinn.

Samkvæmt skoðanakönnunum fær svikuli fjórflokkurinn með varadekkinu alla þingmenn kjörna. Þar með lýkur uppgjöri þjóðarinnar við hrunið, sleginn er botn í búsáhaldabyltinguna. Allt verður eins og áður var, bófaflokkar við völd. Gætt verður hagsmuna pilsfaldakapítalista og kvótagreifa á kostnað fólksins. Engar opnanir verða á aðgangi almennings að pólitísku valdi. Og það eru kjósendur sjálfir, sem ákveða þetta, samkvæmt skoðanakönnunum. Að vísu á annar hver eftir að ákveða sig, en hvað eftir annað sýna tölurnar yfirburði fjórflokksins og varadekksins. Þetta er ferleg uppgjöf fólksins.

Fjórflokkurinn með varahjólinu náði samkomulagi á þingi í gærkvöldi. Nýju stjórnarskránni var fleygt út á hafsauga. Þjóðaratkvæði gerð marklaus vegna óyfirstíganlegra þröskulda um þáttöku. Náttúruverndarlögum frestað, þangað til annað kemur í ljós. Ekkert ákvæði um þjóðareign auðlinda. Stóriðja á Húsavík ríkisstyrkt að hætti bófaflokkanna. Ríkisstjórnin og fylgilið hennar gáfust endanlega upp fyrir yfirgangi andstöðunnar á Alþingi. Bófaflokkarnir hafa tekið þar völdin. Aumingjastjórnin er í minnihluta. Samkvæmt ákvörðun kjósenda munu stóru bófaflokkarnir tveir taka við lyklavöldum eftir mánuð.

Sjálfstæðisflokkurinn býður okkur enn lukkuriddara úr hruninu til að stjórna landinu. Berst harðar en nokkru sinni áður fyrir sérhagsmunum kvótagreifa og pilsfaldakapítalista. Eðlilegt er, að slíkur flokkur fái nú botnfylgi sitt, sauðsvartan almúgann, 25% þjóðarinnar. Hins vegar er fráleitt, að sama gildi ekki um Framsóknarflokkinn. Hann stendur eins þéttan vörð um kvótagreifa og sérvalda braskara og systurflokkurinn. Stefnuskrá hans er í algerri andstöðu við gerðir hans á Alþingi. Framsókn á bara að hafa 10% fylgi, sauðsvartasta almúgann úti á landi. Alls er hópur hinna sauðsvörtu um þriðjungur fólksins.

Júlíus Sólnes verkfræðingur er greindur maður með athyglisgáfuna í lagi. Var í Tyrklandi og tók eftir, að Tyrkir hafa tekið upp evru á laun án þess að spyrja kóng eða prest. Allt verð á vörum og þjónustu er auglýst í evrum þar í landi. Þegar Júlíus reyndi að borga með tyrkneskum lírum, settu menn upp svip og reiknuðu honum óhagstætt gengi. Það er semsagt ódýrara að borga þar með evrum er lírum. Allir nota evru, auglýsa bíla og lausamuni í evrum og semja um laun sín í evrum. Þetta sama eigum við að gera hér, taka í ró og mag upp alvöru evru samhliða krónunni án þess að biðja evrugreifana leyfis.

Evrópusambandið og Alþjóða gjaldeyrissjóðurinn hafa breytt um stefnu í málum banka, sem ofkeyra sig. Hér eftir telst skattgreiðendum ekki skylt að leysa banka og sjóði úr óreiðunni. Lánardrottnarnir verða að borga brúsann. Einnig eigendur banka og sjóða, svo og þeir, sem eiga inni háar fjárhæðir. Aðeins þeir fá greitt, sem eiga inni minna en 100.000 evrur. Stjórn Geirs H. Haarde hefði átt að fara þessa leið í neyðarlögunum 2008, þá hefði tjón ríkisins orðið skaplegt. Hér eftir mun Evrópusambandið svara svona málum með að senda vandann bara aftur til bankanna. “Kemur okkur ekki við”, mun Evrópa segja.