Frétt Vísis í gær um ríkisstyrki til stjórnmálaflokka og flokksblaða hefur að vonum vakið mikla skelfingu framkvæmdastjóra Sjálfstæðisflokksins og ráðuneytisstjóra fjármálaráðuneytisins. Fréttin sannaði nefnilega, að hinum svokölluðu dagblaðastyrkjum hefur í laumi að verulegu leyti verið breytt í styrki til stjórnmálaflokkanna.
Frétt Vísis var í rauninni lítið annað en birting á ljósriti af útreikningum, sem nú hefur komið í ljós, að gerðir voru í fjármálaráðuneytinu. Þetta ljósrit er meginsönnunargagn málsins, hvað sem framkvæmdastjóri Sjálfstæðisflokksins kallar rangt og alrangt.
Um nokkurra ára skeið hafði tíðkazt, að ríkið keypti annars vegar ákveðinn fjölda eintaka af hverju dagblaði til dreifingar í sjúkrahús, ráðuneyti og skyldar stofnanir og hins vegar styrkti það blöðin beint með jafnri fjárupphæð til þeirra allra.
Þetta var gert undir því yfirskini, að hið opinbera væri að hamla gegn blaðadauða á Íslandi og tryggja viðgang prentfrelsis í landinu. Margir efuðust um, að tilgangurinn væri svona fagur, enda hefur smám saman komið í ljós, að stjórnmálaflokkarnir hafa sjálfir verið að ná tökum á þessu fé.
Eins og fram kemur í ljósritinu hefur hinni sameiginlegu nefnd stjórnmálaflokkanna undir forustu framkvæmdastjóra Sjálfstæðisflokksins nú endanlega tekizt að leggja niður hina beinu dagblaðastyrki og breyta þeim í ráðstöfunarfé stjórnmálaflokkanna.
Enda má túlka sem dulbúna hótun þau ummæli framkvæmdastjóra Sjálfstæðisflokksins í morgun, að ekki hafi verið teknar neinar ákvarðanir um skiptingu þeirrar fjárhæðar, sem kemur beint í hlut Sjálfstæðisflokksins, tæpar 2 milljónir króna, hvort henni yrði varið fremur til Morgunblaðsins en Vísis eða á einhvern annan hátt.
Alténd er flokkurinn samkvæmt ljósriti ráðuneytisins þegar búinn fyrir nokkru að veita viðtöku rúmum þriðjungi fjárhæðarinnar. Vísir telur, að þetta fé hafi að verulegu leyti runnið til Morgunblaðsins sem greiðsla fyrir “auglýsingaþjónustu”.
Ríkið kaupir 450 eintök af Vísi. Þar með eru upp talin viðskipti Vísis og ríkisins í hinu flókna styrkjakerfi flokka og blaða. Fjárveiting ríkisins til norsku fréttastofunnar NTB kemur Vísi ekki við, því að hann notar þá þjónustu ekki, enda hefur hann ráð á að kaupa sjálfur betri fréttaþjónustu frá Reuter og AP.
Framkvæmdastjóri Sjálfstæðisflokksins má Vísis vegna nota tvær milljónirnar eins og honum þóknast. Ekki kærir Vísir sig um þær. Það er gott fyrir dagblöð að geta verið laus við ölmusu af hálfu ríkisins .Og enn betra er að geta verið laus við ölmusu af hálfu stjórnmálaflokka. Hvort tveggja feykir brott þeirri eiturmollu, sem fylgir pólitískri samábyrgð og spillingu.
Vísir vill miklu fremur reiða sig á mikinn og ört vaxandi lesendahóp sinn. Þaðan koma þær tekjur, sem Vísir vill byggja á. Enda hefur blaðið haft góða afkomu í mörg ár og síðustu tvö árin betri afkomu en nokkurt annað dagblað á íslandi.
Jónas Kristjánsson
Vísir
