Síðdegis í gær mátti sjá á leið úr Reykjavík mikinn fjölda bíla með fólki, sem greinilega ætlaði sér ekki að tjalda til einnar nætur. Kúfaðar farangursgrindur og jafnvel tjaldvagnar eða hjólhýsi voru einkennistákn umferðarinnar úr borginni.
Ört fjölgar þeim fjölskyldum, sem fylla bíla sína af margvíslegum viðleguútbúnaði og eyða sumarfríi sínu á faraldsfæti um landið. Að kvöldi og morgni.dags má hvarvetna í hvömmum og á lækjarbökkum sjá tjöld Íslendinga nútímans, sem vafalaust þekkja land sitt betur en nokkur fyrri kynslóð í landinu.
Þetta er ekkert tízkufyrirbrigði. Árum saman hefur mátt sjá þennan ferðamáta. Hins vegar er hin árlega aukning hans einkar athyglisverð. Hún sýnir, að Mallorca ein nægir ekki til að seðja ferðaþrá landans, þrátt fyrir lágt og sílækkandi verð. Hún sýnir líka, að menn láta okurverð á benzíni ekki aftra sér frá því að kynnast landinu rækilega.
Flestum ber saman um, að þessar hringferðir um Ísland á einkabílum séu einhver dýrustu ferðalög, sem unnt sé að hugsa sér, jafnvel þótt menn treysti fyrst og fremst á tjaldið sem næturstað. Vegur þar benzínið þyngst á metunum, en fleira kemur til.
Sumir villast inn á matsölustaði við þjóðveginn og fá sér pylsur fyrir sama verð og kavíar kostar á dýrustu veitingahúsum Vesturlanda. Aðrir villast inn á hótel, sem hvorki hafa baðhýsi á herbergjunum né veita neina umtalsverða þjónustu, en eru samt verðlögð eins og erlend lúxushótel.
Enn aðrir eru með svo háþróaðan tæknibúnað í ferðum þessum, að viðkynnin við náttúruna eru mest að nafninu til. Tjöld þeirra eru tveggja til þriggja herbergja íbúðir með stólum, borðum, eldavél og ýmsum skondnum smáhlutum, sem ferðamannaiðnaðurinn hefur fundið upp.
Allir hafa jafnmikla ánægju af þessum ferðalögum um landið, hvort sem þeir stilla útgjöldum sínum í hóf eða ekki. Áhugi manna á náttúrufegurð og lífsnautnum íslenzkrar víðáttu er áreiðanlega meiri en nokkru sinni fyrr.
Skuggahliðin á þessum ferðalögum er rykið á þjóðvegunum, sem stundum dregur úr ferðagleðinni. Það er engin furða, þótt Halldór Laxness spyrji í undrun, hvað íbúar lofthreinustu höfuðborgar í heimi séu að gera út á þjóðvegina, þar sem þeir verða að aka með fullum ljósum um hábjartan dag.
Vissulega er ánægjuleg lífsreynsla þreyttum ferðalöngum að komast á veginn frá Selfossi til Reykjavíkur. Það er eins og öll ferðaþreyta líði úr mönnum og þeir taka upp léttara hjal, meðan þeir láta gamminn geisa á varanlegu slitlagi. Oft beinist umræðuefnið í bílunum þá að því, hvílíkur munur væri, ef allir þjóðvegir væru eins og þessi.
En Íslendingar hafa þegar spennt opinbera þjónustu út fyrir öll takmörk og hafa ekki efni á að koma sér upp góðum þjóðvegum, nema þá á mjög löngum tíma. Menn verða því enn um sinn að beita æfðum höndum við að skrúfa upp og niður rúður, ef þeir vilja stunda útilegur og náttúruskoðun á eigin bílum.
Og umferðin í gær sýndi, að menn láta hvorki ryk né okur á sig fá, þegar þeir vilja kynnast landi sínu.
Jónas Kristjánsson
Vísir
