Hin mikla þátttaka í undirskriftasöfnun “Varins lands” hefur haft athyglisverðar hliðarverkanir. Hún hefur leyst úr læðingi gamalkunnugt hugarfar, sem lengi hefur ekki látið á sér kræla. Hún hefur dregið Stalínistana fram á yfirborð Þjóðviljans.
Að minnsta kosti. þrír starfsmenn ritstjórnar Þjóðviljans hafa gersamlega misst stjórn á sér. Ofsi þeirra og orðbragð minnir á Hitler, þegar hann froðufelldi sem mest. Ummæli þeirra eru gersamlega óprenthæf og því ekki eftirhafandi, en áhugamenn geta kynnt sér þau með því að líta í Þjóðviljann á bókasöfnum. Þvílíkt orðbragð hefur ekki sézt á prenti hér á landi áratugum saman.
Um langt skeið hefur Þjóðviljinn borið kápu borgaralegs sakleysis og afneitað fortíð sinni. Þessi kápa hefur nú fallið og mengað hugarfarið komið í ljós. Þar getur að líta hinar afskræmdu hugsjónir, sem stöku sinnum verður vart meðal vanþroskaðra unglinga.
Afskræmdar hugsjónir hafa sem betur fer ekki mótað þjóðfélag okkar. En við höfum reynsluna frá alræðisríkjunum til að miða við. Þar hafa hinar afskræmdu hugsjónir leitt tillögregluríkis og ógnarstjórnar, þrælkunarbúða og útrýmingarbúða, sem stundum eru kallaðar geðveikrahæli. Hinar afskræmdu hugsjónir hafa fætt af sér menn á borð við Stalín og Hitler.
Þeir, sem lesa froðufellandi orðbragð Þjóðviljans, gætu íhugað, hvernig ástandið mundi verða í landinu, ef höfundarnir réðu öllu einir. Hvað mundu þeir gera við þær þúsundir manna, sem hafa skrifað undir yfirlýsingu um “Varið land”? Samkvæmt orðbragði Þjóðviljans eru þetta einhver ómerkilegustu og ógeðslegustu kvikindi, sem um getur. Eiga þau heima í fangabúðum, á geðveikrahælum, í útlegð eða ber hreinlega að útrýma þeim?
Hatur á samborgurunum er meinsemd í þjóðfélaginu. Ef til vill er skást, að það fái útrás í taumlausu orðbragði á prenti, þar sem það gerir tiltölulega lítið mein í samanburði við aðrar tegundir útrásar. Auk þess hefur orðbragðið þau áhrif að vara það fólk við, sem hingað til hefur látið blekkjast af meinleysislegum skrifum í Þjóðviljanum.
Ekki verður hins vegar litið framhjá þeirri staðreynd, að vanstillingarskrif Þjóðviljans varpa alvarlegum skugga á fjölmiðlun á Íslandi. Þau draga úr möguleikum á skynsamlegum skoðanaskiptum á opinberum vettvangi. Þau spilla fyrir möguleikum fjölmiðlanna á að gegna hlutverki sínu gagnvart fólkinu í landinu og draga úr áliti og trausti þess á fjölmiðlunum. Aðrir fjölmiðlar verða að líða fyrir lágkúru eins.
Jónas Kristjánsson
Vísir
