Churchill gamli lækkaði einu sinni laun sín og samráðherra sinna, þegar illa áraði hjá Bretum eftir síðari heimsstyrjöldina. Svipað hefur gerzt víðar, þar sem siðaðir landsfeður hafa reynt að sýna þjóð sinni gott fordæmi.
Í viðnámi gegn verðbólgu á Íslandi væri eðlilegt, að þingmenn hækkuðu laun sín minna en annarra manna. Og í hinu sama landi freistinga í skattsvikum væri eðlilegt, að þingmenn og aðrir landsfeður teldu drengilega fram tekjur sínar, öðrum til eftirbreytni.
Almenningur getur hins vegar haft það til marks um siðleysi þingmanna, að þeir hækkuðu laun sín um 80% í fyrra, þegar laun almennings hækkuðu um 60%. Aðeins einn þingmaður, Sigurlaug Bjarnadóttir, lýsti því yfir, að þessi hækkun væri úr hófi fram.
Ef til vill er í lagi, að þingmenn hafi hálfa milljón á mánuði í laun og fastar sporzlur og ráðherrar heila milljón. Þetta kunna að vera eðlileg laun fyrir þunga ábyrgð, ef landsfeðurnir fengjust til að axla hana.
Samt er ekki tímabært, að þeir hækki laun sín meira en annarra manna, einmitt þegar þeir eru að kvarta um kröfuhörku venjulegra launþega og kenna þeim um, að verðbólgan hefur farið úr böndum.
Enn verra dæmi um siðleysi landsfeðra okkar eru skattsvik þeirra, sem eru ein hin grófustu, er dæmi eru til um hér á landi. Þar gefa þeir þjóð sinni illt fordæmi. Eru freistingar skattgreiðenda þó nægar fyrir.
Af 500.000 króna launum utanborgarþingmanna eru 200.000 krónur sviknar undan skatti, einkum útsvari. Hjá þingmönnum Reykvíkinga er þessi upphæð mun lægri. Þetta eru fjórir hlunnindaliðir, ferðakostnaður og ferðakostnaður samkvæmt reikningi, húsaleigustyrkur og dvalarkostnaður.
Ekkert af þessum hlunnindum er gefið upp til skatts. Þar með flækist skrifstofa aIþingis inn í skattsvikin. Og skattstjórar af ýmsum gráðum setja kíkinn fyrir blinda augað. Þeir eru líka samsekir.
Hinir æðstu landsfeður, ráðherrarnir, stunda öll þessi skattsvik og fleiri að auki. Þeir svíkja undan skatti ótakmarkaða risnu samkvæmt reikningi. Þeir svíkja undan skatti eftirgjöf á innflutningsgjöldum bíla. Og þeir svíkja rekstrarkostnað bílanna undan skatti.
Sama má segja um þá menn, sem settir eru til að gæta fjármálasiðferðis þjóðarinnar. Bankastjórar fá hliðstæða eftirgjöf á innflutningsgjöldum bíla, án þess að þau hlunnindi séu gefin upp til skatts.
Öllum þessum mönnum mundi finnast hart aðgöngu að telja lúxus sinn fram með brúttótekjum á skattskýrslu. Samt ætlast þeir til þess af öðrum. Þeir skattpína þjóðina með reglum, sem þeir sjálfir smeygja sér undan.
Hver einasti ráðherra, hver einasti bankastjóri og hver einasti þingmaður er skattsvikari. Þeir eru ekki bara venjulegir skattsvikarar á borð við Pétur og Pál, heldur af mun grófari tegund.
Svo er kvartað um siðleysi almennings og skort á trausti!
Jónas Kristjánsson
Dagblaðið
