“Þá hefur eitt atriði svo til alveg gleymzt í allri umræðunni um matið á heimilisstörfunum: semsé það að hin gifta útivinnandi kona er líka húsmóðir og heimavinnandi og að hennar vinnudagur er oft æði langur. Ber henni og hennar heimili ekki að fá það viðurkennt á sama hátt og önnur heimili? Er vinnan á því heimili ekki sú sama og á öðrum heimilum og jafnvel unnin að miklu leyti í kvöld- og helgarvinnu?”
Þessar ábendingar komu fram í kjallaragrein Arndísar Björnsdóttur kennara í Dagblaðinu fyrir réttri viku. Og það er ljóst, að útivinnandi konum reynist ekki auðvelt að losna úr þessum þrældómi. Hingað til hafa þær þó getað notað hálfar tekjur sínar skattfrjálst til að kaupa barnagæzlu og heimilishjálp. En í nýja skattafrumvarpinu er girt fyrir slíka möguleika.
Eðlilegast væri að meta kostnaðinn við barnagæzlu og heimilisaðstoð og veita útivinnandi eiginkonum skattaívilnun til samræmis við það, Kostnaðurinn og ívilnunin færu þá annars vegar eftir fjölda barna á forskólaaldri, sem þarfnast gæzlu, og hins vegar eftir fjölda manna í heimili. Gæzla barns á forskólaaldri kostar að minnsta kosti 25.000 krónur á mánuði og heimilishjálp kostar að minnsta kosti 15.000 krónur á mánuði á hvern heimilismann.
Höfundar hins nýja skattafrumvarps hafa ekkert tillit tekið til þessa réttlætismáls, heldur anað áfram í blindni eins og á svo mörgum öðrum sviðum frumvarpsins, svo sem frægt er orðið. Arndís segir m.a. í grein sinni:
“Afslættirnir, sem frumvarpið gerir ráð fyrir, eru svo lágir miðað við kostnað þann, sem leiðir af útivinnu, að í mörgum tilvikum hrykkju nettólaunin ekki fyrir þeim aukna kostnaði. Við höfum ekki efni á að missa dýrmætan vinnukraft eins og til dæmis í frystihúsum, þar sem vinnuframlag kvenna er ómissandi … Á umbun þessara kvenna að vera sú, að til viðbótar við álagið við heimilisstörfin hljóti þær skattalega refsingu?”
Höfundar frumvarpsins ætla sér að lækka skatta á ráðherrum og embættismönnum, sem eru hálaunamenn, af því að þeir eru í fínum störfum. En þeir vilja gjarna hækka skatta á fólki, sem reynir með mikilli vinnu að koma undir sig fótunum. Hinar útivinnandi húsmæður eru aðeins eitt dæmið um þá viðleitni. Annað dæmi er um unga fólkið, sem er að reyna að koma þaki yfir höfuð sitt. Það á líka að fá að axla aukna skatta. Hið sama er að segja um einstæða foreldra, sem eru að reyna að standa á eigin fótum. Þeir eiga líka að fá að bera auknar byrðar.
Staðreyndin er sú, að embættismenn þeir, sem samið hafa frumvarpið og talið fjármálaráðherra trú um, að heppilegt væri að leggja það fyrir alþingi, eru ekki í neinum umtalsverðum tengslum við íslenzkan raunveruleika. Þeir þykjast vera að einfalda skattakerfið, en ern í rauninni að flækja það. Þeir þykjast vera að koma lögum yfir skattleysingjana frægu, en eru í rauninni að rýja duglegt miðstéttarfólk. Þeir þykjast vera að bæta kerfið, en eru í rauninni fyrst og fremst að afla ríkissjóði meiri tekna.
Jónas Kristjánsson
Dagblaðið
