Fremsti stjórnmálamaður í hugum Íslendinga er Ólafur Jóhannesson, fyrrverandi forsætisráðherra. Hann bar af í skoðanakönnun Dagblaðsins um, hver væri bezt til forustu fallinn hér á landi.
Álitið á Ólafi nær langt út fyrir raðir Framsóknarflokksins. 22% þeirra, sem svöruðu, sögðust styðja Framsóknarflokkinn, en 40% sögðu, að Ólafur væri íslenzkra stjórnmálamanna bezt til forustu fallinn.
Helztu keppinautar Ólafs stóðu honum langt að baki. Af þeim, sem svöruðu, nefndu 17% Geir Hallgrímsson, 10% Albert Guðmundsson og 6% Lúðvík Jósepsson. Aðrir stjórnmálamenn komust tæpast á blað.
Útkoman er einkar slæm fyrir Benedikt Gröndal og Alþýðuflokkinn. Það er vont fyrir flokk að hafa á oddinum leiðtoga, sem ekki getur att kappi við aðra foringja um virðingu þjóðarinnar.
Niðurstaðan er einnig slæm fyrir Geir Hallgrímsson og stærsta flokk þjóðarinnar, Sjálfstæðisflokkinn. Fylgið er tvöfalt Framsóknar, en foringinn tæplega hálfdrættingur á við foringja framsóknarmanna.
Dagblaðið hefur enga ástæðu til að fagna þessum ótvíræðu niðurstöðum. Blaðið hefur reynt að gagnrýna Ólaf Jóhannesson og vara kjósendur við honum, en það hefur ekki tekizt. Þeir leggja einkenni hans og hæfileika út á betri veg.
Hér hefur fyrst og fremst verið litið á Ólaf sem útsmoginn og ófyrirleitinn bragðaref. Aðrir hafa séð í honum sáttasemjarann, sem hefur getað haldið stjórnarskipum úti í hverjum brotsjónum á fætur öðrum.
Því verður ekki neitað, að Ólafur myndaði síðustu hægri stjórn fyrir Geir Hallgrímsson og hnýtti saman síðustu vinstri stjórn. Þeirri stjórn hélt hann svo á floti með því að fallast til skiptis á sjónarmið Alþýðuflokks og Alþýðubandalags.
Nokkur lægð var í forustu af hálfu Ólafs í sumar. Hann dró sig í hlé, er hann hafði komið í gegn svonefndum Ólafslögum í efnahagsmálum. Hann var síðan í felum, unz hann þurfti að bjarga klúðri í Jan Mayen deilumálinu.
Þá tók hann forustu fyrir harðlínumönnum á eindreginn hátt og aflaði sér jafnframt þess álits, að enginn stjórnmálamaður væri líklegri til að halda sjónarmiðum okkar fram af krafti gagnvart norskum stjórnmálamönnum.
Kjósendur virðast ekki taka það illa upp, þótt Ólafur Jóhannesson tali stundum út í hött og í annan tíma eins og hann sé véfréttin í Delfí. Sérkennilega kaldranaleg gamansemi hans virðist falla mönnum í geð.
Auðvitað bera kjósendur meira traust til manns, sem virðist hafa taugarnar í lagi og geta haldið ró sinni og gamansemi, á hverju sem dynur – heldur en til hinna, sem virðast eins og strá í vindi af taugaveiklun.
Margir telja líka, að bragðvísi og ófyrirleitni sé ekki galli á stjórnmálamanni, heldur kostur. Innlend stjórnmál séu ekki vettvangur fyrir dúkkulísur og að við þurfum út á við á öllu okkar að halda í bragðvísi og ófyrirleitni.
Að öllu samanlögðu virðist svo sem ekki sé tímabært fyrir Ólaf Jóhannesson að taka sér hvíld frá hráskinnaleiknum. Um þessar mundir er hann eini stjórnmálamaðurinn, sem óumdeilanlega rís upp úr meðalmennsku, – að mati þeirra, sem svöruðu í skoðanakönnun Dagblaðsins.
Jónas Kristjánsson
Dagblaðið
