Einn alvarlegasti þátturinn í varnarleysi og ósjálfstæði Íslendinga er skorturinn á innlendri herfræðilegri þekkingu. Við verðum að trúa því, sem yfirmenn varnarliðsins og Atlantshafsbandalagsins segja okkur, án þess að geta myndað okkur eigin, rökstuddar skoðanir á hernaðarlegri stöðu okkar.
Við vitum ekki einu sinni, hvort kjarnorkuvopn eru hér á landi. Og auðvitað vitum við ekki, að hve miklu leyti varnarliðið er okkar varnarlið og að hve miklu leyti varnarlið Atlantshafsbandalagsins eða Bandaríkjanna.
Við verðum að sigrast á feimni okkar í hernaðarlegum málum. Við þurfum að koma okkur upp 10-20 manna liði innlendra sérfræðinga í varnarmálum og fá að þjálfa þá í einhverju ríki, sem við treystum, að hafi ekki hagsmuna að gæta á Íslandi.
Þessi sérþekking er fyrst og fremst tæknileg. Og við höfum á að skipa mörgum tæknimönnum, sem gætu aflað sér innsýnar í herfræðileg efni. Við höfum flugumsjónarmenn, sem alþjóðlegar stofnanir treysta til að gæta flugsins yfir Norður-Atlantshaf. Við höfum landhelgisgæzlumenn, sem nú eru daglega að afla sér hernaðarlegrar þjálfunar. Og við höfum duglega björgunarsveitamenn og sérfræðinga í almannavörnum.
Varnarmálasérfræðingar okkar gætu talað við yfirmenn varnarliðsins og Atlantshafsbandalagsins á máli, sem þcir skilja. Þeir gætu sýnt með rökum fram á, að Íslendingar gætu á kostnað bandalagsins tekið að sér ýmsa starfsþætti varnarliðsins.
Ekkert ætti að vera því til fyrirstöðu, að Landhelgisgæzlan tæki að sér eftirlitsflugið yfir hafinu umhverfis landið, fái hún til þess nauðsynlegan tæknibúnað. Og ekkert ætti að vera því til fyrirstöðu, að íslenzka flugmálastjórnin tæki að sér tæknilegan rekstur Keflavíkurflugvallar.
Varnarmálasérfræðingar okkar gætu með rökum sýnt fram á hag Atlantshafshandalagsins og einkum Norðmanna af byggingu fullkomins varaflugvallar á Egilsstöðum. Þeir gætu sýnt fram á almennt gildi fullkominna almannavarna á Íslandi fyrir öryggismál okkar heimshluta.
Margir Íslendingar fá fyrir hjartað, þegar minnzt er á hermál. En staðreyndin er sú, að við verðum alltaf ósjálfstæðir og annars flokks þátttakendur í samfélagi þjóðanna, meðan við erum úti að aka á því sviði. Öflun herfræðilegrar þekkingar er einn mikilvægasti þátturinn í uppbyggingu og viðhaldi sjálfstæðis okkar.
Menn ættu að geta verið samnála um þetta, hvort sem þeir telja okkur eiga að starfa áfram í Atlantshafsbandalaginu eða taka aftur upp hlutleysisstefnu. Svíar og Svisslendingar vita, að hlutleysi er þvæla, ef menn eru varnarlausir.
Við þurfum að sigrast á feimni okkar í hernaðarlegum málum. Við þurfum að leita að mönnum í Landhelgisgæzlunni, flugmálastjórninni, almannavörnum, björgunarsveitum og lögreglunni, svo og háskólamenntuðum tæknimönnum, sem eru hæfir til að fara í hernaðarlega þjálfun og vilja gera það.
Þannig getum við reynt að efla sjálfstæði okkar.
Jónas Kristjánsson
Dagblaðið
