Hveitibrauðsdögum ríkisstjórnarinnar er lokið. Kjósendur horfa ekki lengur á hana með gleraugum stjórnarkreppu síðustu áramóta. Þeir eru farnir að líta berum augum á störf hennar í rúmlega hálft ár og dæma hana eftir þeim.
Samkvæmt skoðanakönnun Dagblaðsins skömmu eftir myndun stjórnarinnar í febrúar naut hún þá stuðnings 71% þjóðarinnar. Aðeins 8% voru henni andvíg. Þessi ofsastyrkur endurspeglaði þreytu þjóðarinnar á stjórnarkreppunni.
Í gær voru tölurnar orðnar gerbreyttar. Þá sýndi skoðanakönnun Dagblaðsins 41% stuðning við ríkisstjórnina og 26% andstöðu. Stuðningurinn hefur fallið úr 71% í 41% og andstaðan hefur risið úr 8% í 26%.
Jafnframt hefur fjöldi hinna óvissu aukizt úr 21% í 33% eða í réttan þriðjung kjósenda. Þar í hópi eru auðvitað fjölmennir þeir sjálfstæðismenn, sem hvorki vilja stíga í fót Geirs né Gunnars, heldur bíða átekta.
Í stórum dráttum má segja, að ríkisstjórnin njóti stuðnings kjósenda Framsóknarflokksins og Alþýðubandalagsins og sæti andstöðu kjósenda Alþýðuflokksins. Kjósendur Sjálfstæðisflokksins dreifast hins vegar á ýmsa vegu.
Lítill minnihluti sjálfstæðismanna styður ríkisstjórnina. Nokkru stærri minnihluti er andvígur henni. Þriðji hlutinn og hinn fjölmennasti er svo varfærinn í klofningsmálinu, að hann getur ekki tekið afstöðu.
Ríkisstjórnin má vel við þessar tölur una. Hún gat aldrei búizt við endalausum hveitibrauðsdögum. Hún býr enn við mun meiri stuðning en andstöðu, mun meiri en sem svarar naumum meirihluta hennar á Alþingi.
Tölurnar sýna, að Sjálfstæðisflokkurinn er lamaður í stjórnarandstöðu. Hin harða afstaða mikils meirihluta þingflokksins endurspeglar ekki almenna flokksmenn, sem hreinlega hafa enn ekki tekið afstöðu til ríkisstjórnarinnar.
Ríkisstjórnin er sæmilega traust í sessi við upphaf nýrrar alþingisvertíðar. Af ýmsum svörum í skoðanakönnuninni má þó ráða, að fylgi stjórnarinnar muni rýrna ört, ef hún reynist ekki röggsöm eða ræður lítt við verðbólguna.
Um þessar mundir eru kjósendur ánægðir með, að ráðherrar ólíkra flokka skuli geta unnið saman í friði og ekki stinga rýtingi í bak hver annars, svo sem var í fyrra. Þeir fagna því líka, að vinnufriður hefur haldizt í landinu.
Kjósendur hafa enn ekki tekið afstöðu til gagnstæðra fullyrðinga um verðbólgustigið. Líklega vilja þeir sjá, hvernig verðbólga alls ársins verður í samanburði við árið í fyrra. Sú útkoma mun vafalaust hafa mikil áhrif á fylgið.
Einn þáttur hins tiltölulega mikla fylgis ríkisstjórnarinnar er spurningin um, hvað kæmi í stað hennar. Sú óvissa var áleitin í svörum margra kjósenda. Þeir bentu líka á stjórnarkreppuna, sem ríkti um miðjan fyrravetur.
Skoðanakönnun Dagblaðsins sýnir stöðu ríkisstjórnar og stjórnarandstöðu eins og hún er um þessar mundir. Þessi hlutföll eiga eftir að breytast í vetur. Skoðanakönnunin kristallaði aðeins eitt andartak í stjórnmálastraumnum.
Hún sýnir öruggan meirihluta ríkisstjórnarinnar hjá þeim, sem ákveðna skoðun hafa. En hún sýnir líka, að sumpart ristir þessir stuðningur grunnt. Loks sýnir hún, að hinn óákveðni þriðjungur mun ráða miklu, þegar hann ókveður sig.
Jónas Kristjánsson
Dagblaðið
