Íslendingar hafa um langt skeið gert fremur litlar kröfur til stjórnmálamanna sinna. Menn gera sig ánægða með að hafa á þingi og í ríkisstjórn vingjarnlega og skemmtilega karla, sem líkjast hver öðrum í værukærri meðalmennsku.
Á undanförnum árum hefur verið að bresta grunnurinn undir einu stóriðju Íslendinga, þorskveiðunum. Leiðtogarnir hafa engar öruggar ráðstafanir gert til að stöðva ofveiðina og bjarga stofninum. Það hefur meira að segja hvað eftir annað þurft að kaghýða ríkisstjórnina í fjölmiðlum til að hindra hana í að afhenda Bretum afganginn af þorskinum.
Ár eftir ár hafa ráðherrar og þingmenn allra flokka belgt út fjárlög ríkisins á kostnað annarra þátta þjóðlífsins. Þetta hefur meira en nokkuð annað stuðlað að því að gera launakjör hér á landi helmingi síðri en í nágrannalöndunum. Og þetta hefur meira en nokkuð annað stuðlað að óðaverðbólgunni, til dæmis þeirri, sem nú er búizt við eftir kjarasamningana.
Þessir menn létu ekki endurnýja fiskiskipin, þegar aflahorfur voru góðar. Þegar stofnunum fór að hnigna, gengu þeir hins vegar berserksgang í að kaupa 60 skuttogara til að flýta fyrir útrýmingu stofnanna. Jafnframt sóa þeir árlega milljörðum í stefnu hömlulausrar framleiðsluaukningar í landbúnaði.
Enn eitt dæmið um hóflega meðalgreind þessara manna er, hversu sannfærðir þeir eru um, að þeir sjálfir séu manna bezt hæfir til að ákveða, hvað gert sé í atvinnulífinu. Í skjóli þessarar sannfæringar hafa þeir sölsað undir sig verulegan hluta fjármagns í landinu til þess að deila því aftur til atvinnuveganna úr skömmtunarsjóðum af ýmsu tagi.
Ýmsar slíkar ráðstafanir hafa mjög grafið undan stjórnmálalegu og fjármálalegu siðferði í landinu. Enda bendir margt til þess, að stjórnmálamenn okkar tróni ekki efst á palli í siðferðinu fremur en í greindinni.
Einn verður forsætisráðherra án þess að sleppa umtalsverðum ítökum sínum í nokkrum af voldugustu fyrirtækjum landsins. Annar ráðherra kaupir hús með hagkvæmum kjörum af stærsta viðskiptaaðila ríkisins. Sá þriðji aflar sér margfaldrar bankafyrirgreiðslu á við það, sem annars tíðkast í þjóðfélaginu. Hinn fjórði aflar sér og einum helzta oddvita stjórnarandstöðunnar undanþágna til skipakaupa.
Aðrir þingmenn sitja svo í ráðum banka og stjórnum sjóða og síðast en ekki sízt í stjórn Framkvæmdastofnunar ríkisins og rækta með því spillinguna í landinu.
Íslenzkir stjórnmálamenn hafa sér ekki til afsökunar lengur, að þeir viti ekki betur. Í tvö ár hefur í fjölmiðlum verið flett ofan af margvíslegu siðleysi þeirra og raktar ítarlegar tillögur um breytta og bætta stjórn efnahags- og fjármála. Dagblaðið hefur verið umfangsmesti vettvangur þessara upplýsinga.
En stjórnmálamennirnir hafa hingað til látið þetta sem vind um eyru þjóta. Ef til vill telja þeir, að kjósendur séu að meðaltali á svipuðu stigi greindar og siðferðis og muni því áfram láta þetta gott heita.
Jónas Kristjánsson
Dagblaðið
