Reynslan sýnir, að erfitt er að hvetja til umræðu um fjármál og stöðu landbúnaðarins hér á landi. Úr slíkum tilraunum verður sjaldan annað en eintal, því að talnarunur bíta ekki á þá menn, sem telja landbúnaðinn vera yfir hagfræði hafinn.
Þrír Vísisleiðarar í nóvember um nokkrar tölur úr landbúnaðarþætti fjárlagafrumvarps ríkisins urðu ekki tilefni neinna efnislegra varna af hálfu þeirra, sem telja röksemdafærslu Vísis ranga að einhverju eða öllu leyti.
Það kom í ljós, sem vita mátti, að umræðuefni þetta er ekki á sviði skynseminnar, heldur trúmálanna. Landbúnaðurinn er ekki fyrst og fremst atvinnuvegur, sem hægt er að ræða um í tölum, heldur er hann heilög kýr, tilbeðin af hópi rétttrúaðra.
“Hann vill útrýma bændum” æptu prestar hinna rétttrúuðu og fjölyrtu í dagblaðinu Tímanum um hinn hneykslanlega hugsunarhátt villutrúarmannsins. Að minnsta kosti einu sinni var látið að því liggja, að sennilega vildi hann leggja niður íslenzka tungu þar að auki. Runnu landbúnaðurinn og íslenzk tunga saman í eitt í skrifum þeirra, sem mest fóru á kostum í ritstjórnargreinum.
Úr þessum skrifum er orðið bráðskemmtilegt úrklippusafn, sem ætti að geta sannað öllum, að heitur rétttrúnaður er enn til í okkar landi, rétttrúnaður, sem er yfir tölur og rök hafinn.
Villutrúarmennirnir ætla samt áfram að leyfa sér að benda á, að fjárlagafrumvarpið gerir ráð fyrir, að á næsta ári verði fimm milljörðum króna varið til beinna framlaga til landbúnaðarins eða um það bil einni milljón króna á hvern bónda.
Þar við bætast 800 milljónir króna í frumvarpinu, sem renna til landbúnaðarins á annan hátt en sem bein framlög og líklega um 700 milljónir króna, sem fengjust í tolltekjur af innfluttum landbúnaðarvörum, ef þær væru notaðar í stað innlendra og væru seldar á sama verði. Að öllu samanlögðu má því slá fram tölunni sex og hálfum milljarði sem hinum árlega aukakostnaði við að hafa framleiðslu á kjötvörum og mjólkurvörum hér heima.
Auðvitað má gagnrýna þessa tölu og segja, að óraunhæft sé að tala um innflutning á mjólk, svo að dæmi sé nefnt. En prestar hinna rétttrúuðu hafa ekki áhuga á slíku smáræði og endurtaka aðeins í síbylju: “Hann vill útrýma bændum.”
Í leiðurunum þremur lagði Vísir sérstaka áherzlu á, að erfitt væri að finna lausnir á þessu hrikalega fjármáladæmi landbúnaðarins. Blaðið benti þó á nokkur atriði, sem gætu stuðlað að lausn.
Bændum, sem vilja bregða búi á erfiðum jörðum, þarf að veita myndarlega aðstoð til að festa rætur í þéttbýinu. Afnema þarf smám saman niðurgreiðslurnar, svo að söluverð landbúnaðarafurða sé í samræmi við tilkostnaðinn. Beina þarf styrkjakerfi ríkisins til þeirra héraða, sem bezt eru til landbúnaðar fallin. Og hefja þarf innflutning á þeim landbúnaðarvörum, sem óhagstæðast er að framleiða hér heima.
Þessi atriði, sem Vísir hefur áður nefnt, eru spor í þá átt að draga úr milljarðakostnaðinum við að halda uppi átrúnaði á heilagar kýr. Við þurfum eins og Indverjar að sigrast á þessum átrúnaði og fara að tala um landbúnaðinn eins og hvern annan atvinnuveg, er mældur verði með tölum og rökum.
Jónas Kristjánsson
Vísir
