Þótt vinstri stjórn sé um þessar mundir líklegasta niðurstaða stjórnarkreppunnar, eru mörg og hættuleg ljón á vegi slíkrar stjórnarmyndunar.
Framsóknarflokkurinn gengur klofinn til viðræðna um vinstri stjórn. Hinir hægri SÍS-menn í flokknum eru andvígir samstarfi til vinstri og eru raunar ánægðir með núverandi stjórn vegna hagsmuna heildverzlunarinnar.
Þessi viðhorf endurspeglast í fjarveru ráðherra flokksins frá vinstri viðræðunum. Þau eiga nokkur ítök í þingflokknum, þótt vinstri menn séu þar í töluverðum meirihluta og ráði ferðinni um þessar mundir.
Í Alþýðubandalaginu er einnig ágreiningur um stjórnarþátttöku, þótt lægra fari en hjá Framsóknarflokknum. Þar telja margir, að flokknum henti bezt hér eftir sem hingað til að vera ábyrgðarlaus stjórnarandstöðuflokkur.
Svo eru aðrir í Alþýðubandalaginu, sem vilja vinstri stjórn í einlægni, af því að þeir telja slíka stjórn geta rutt braut góðum málefnum. Þessi skoðun hefur undirtökin á yfirborðinu, en hin fyrri kraumar fremur undir niðri.
Miklu alvarlegri er þó gremja ráðamanna Alþýðubandalagsins í garð Alþýðuflokksins. Hún á sér rætur í gamalli baráttu þessara flokka um fylgi á svipuðum miðum. Kosningasigur Alþýðuflokksins hefur margfaldað þessa gremju.
Alþýðubandalagsmenn segjast vera ánægðir með framför sína í kosningunum. Kunnugir dyljast þess þó ekki, að mikil beizkja er blönduð ánægjunni. Ráðamönnum Alþýðubandalagsins svíður alveg óskaplega, að Alþýðuflokkurinn skuli hafa náð sömu þingmannatölu og bandalagið.
Enginn vafi er á, að ráðamenn Alþýðubandalagsins telja höfuðverkefnið vera að gera Alþýðuflokknum sem mestan óleik. Í vinstri stjórn mundi bandalagið leggja mesta áherzlu á að grafa undan Alþýðuflokknum. Þetta vita ráðamenn Alþýðuflokksins og ganga því fullir grunsemda til viðræðna um samstarf.
Eins og Framsóknarflokkurinn og Alþýðubandalagið á Alþýðuflokkurinn við að stríða vandamál, sem torvelda myndun vinstri stjórnar. Alþýðuflokkurinn lagði mikla áherzlu á stjórn með Sjálfstæðisflokknum og Alþýðubandalaginu, en fékk því ekki ráðið. Í vinstri viðræðunum er Benedikt Gröndal því ekki að mynda óskastjórn sinna manna.
Athyglisvert er, hversu ákaft ráðamenn Alþýðuflokksins gæla við hugmyndina um minnihlutastjórn Alþýðuflokksins undir vernd Sjálfstæðisflokksins eða jafnvel án hennar. Í þessu felst líka töluvert sjálfstraust, sem líklegt er til vinsælda meðal almennings.
Að þessu samanlögðu má sjá, að allir þrír flokkar vinstri viðræðnanna ganga til þeirra með meira eða minna hangandi hendi. Þess vegna má búast við löngu þófi og mikilli óvissu um útkomuna.
Kannski fer svo á endanum, að núverandi stjórn sitji bara áfram. Til þess hefur hún enn þingmeirihluta. Og ráðherrar hennar eru þrátt fyrir allt ekki orðnir neitt leiðir á sjálfum sér. Á þeim er ekki hið minnsta brottfararsnið.
Jónas Kristjánsson
Dagblaðið
