Roy Hattersley var ekki sendur til Íslands til að leysa landhelgisdeilu Breta og Íslendinga, heldur í því skyni að búa til vandamál. Dæmigert fyrir alla framgöngu hans var, að hann skyldi rjúka upp frá borðum í uppgerðarfússi, þegar brezka sendiráðið flutti honum lygasögur um átök varðskips og togara á Íslandsmiðum.
Hingað til lands kom hann með þá fáránlegu tillögu, að Bretar fengju að veiða 110.000 tonn á ári á Íslandsmiðum. Þessi tillaga felur í sér aðeins 20.000 tonna samdrátt á afla, en hvorki meira né minna en 200.000 tonna samdrátt á afla Íslendinga. Svona tillaga sýnir, að brezka ríkisstjórnin hefur á þessu stigi málsins ekki áhuga á samkomulagi.
Þegar brezkir og íslenzkir ráðherrar hittust síðast í London, var hin “svarta skýrsla” íslenzkra fiskifræðinga eitt helzta umræðuefnið. Sú skýrsla fjallar um, hve nauðsynlegt sé að draga verulega úr veiðum á Íslandsmiðum, svo að fiskistofnarnir fái að rétta við á nýjan leík. Á ráðherrafundinum var ákveðið, að brezkir og íslenzkir fiskifræðingar tækju þessa skýrslu til umræðu.
Skemmst er frá þvi að segja, að brezku fiskifræðingarnir féllust í öllum helztu atriðum á niðurstöður íslenzku starfsbræðranna. Töldu þeir þó, að við Ísland mætti á næsta ári veiða 265.000 tonn af þorski í stað 210.000 tonna, sem var tillaga íslenzku fiskifræðinganna. Á þessum sjónarmiðum er sáralítill munur.
Íslendingar höfðu ástæðu til að vona, að brezka stjórnin hefði tekið eitthvert mark á þessari skoðun sérfræðinganna, er hún hafði frumkvæði að komu Hattersleys til Íslands. En hann flutti ekki með sér neinn skilning á vísindalegum vinnubrögðum og var eins og nýlendumálaráðherra frá nitjándu öld.
Jónas Kristjánsson
Dagblaðið
