Ef ríkisstjórnin hefði ekki annað og meira á samvizkunni en Kröfluvirkjun og annan hamagang í orkuöflun, mætti hún vel við una. Mat manna á slíkum verkefnum er svo tímabundið, að það, sem kallað er skammsýni í dag, kann að verða kallað framsýni á morgun.
Ef orkuverin við Sigöldu og Kröflu verða fullgerð samkvæmt áætlun, má búast við, að Ísland verði vel birgt af virkjaðri orku næsta áratuginn. Þá verður loksins til næg orka til nýiðnaðar um land allt. og þá verður loksins til næg orka til rafhitunar í strjálbýli og hitaveitulausu þéttbýli.
Fyrir tveimur árum hefðu menn fagnap því ákaft ap sjá fram á slíka stöðu, enda voru menn þá ekki búnir aó gleyma því, að olían í heiminum mun sennilega ganga til þurrðar á nokkrum áratugum og að við þurfum að byrja að búa okkur undir olíuskort.
Í dag búa hins vegar um sig alls konar eíasemdir, sem hafa sumpart við rök að styðjast, þótt þær kollvarpi ekki endilega gildandi orkuþróunarstefnu. Sumar þessar efasemdir eru þess eðlis, aó hinir efagjörnu hafa fullan rétt á að bera fram úrtölur að því er varðar virkjunarhraða. Aðrar og fleiri efasemdir eru svo af pólitískum toga eins og gengur og gerist.
Menn efast um, að í núverandi efnahagsástandi og peningaleysi hafi þjóðin efni á að tvöfalda framkvæmdir sínar í orkumálum. Menn efast um, að við núverandi lánakjör hafi þjóðin efni á að greiða hinar nýju virkjanir jafnört niður og horfur eru á að gera verði. Loks efast menn um, að hér verði á næstu árum komið upp nægilega miklu af orkufrekum iðnaði til að dreifa kostnaðinum af orkuframkvæmdunum af herðum almennra neytenda.
Það er nokkuð til í öllu þessu. Greiðslugeta þjóðarinnar og lánskjör erlendis hafa stórversnað á skömmum tíma. Og skyndilega hefur málmblendiverksmiðjunni í Hvalfirði verið frestað. Það lítur því út fyrir, að bæði Krafla og Sigalda muni Í svipuðum mæli hækka í nokkur næstu ár raforkuverð til neytenda.
Í sjálfu sér eru þetta hagkvæmustu virkjanir, sem völ er á, 1,50-1,80 krónur á kílówattstund, miðað við fullnýttan markað. En þær mun skorta markað í nokkur ár, einmitt þegar greiða þarf þær niður hröðum skrefum.
Búið er að tryggja fjármögnun þessara orkuvera og binda verulegt fé í þeim. Stöðvun framkvæmda er verri kostur en sá að yfirstíga hina tímabundnu erfiðleika og stefna aó því að fara sem fyrst að selja orku frá hinum nýju orkuverum.
Ef ríkisstjórnin stendur af sér storminn, munu menn eftir nokkur ár telja hana hafa verið framsýna. Orkuöflunin verður þá ef til vill eina skrautfjöður hennar eftir alla ósigra hennar í meðferð fjármála ríkisins og efnahagsmála þjóðarinnar.
Jónas Kristjánsson
Dagblaðið
