Sorglegt var að sjá þingmenn og þingmannsefni allra flokka svara spurningum út í hött í sjónvarpinu í síðustu viku. Framganga þeirra flestra benti til, að þeir væru úti að aka í íslenzkum þjóðmálum.
Flestir íslenzkir stjórnmálamenn byrja að skjálfa, þegar þeir hafa ekki lengur fyrir framan sig blað með skrifaðri ræðu. Þeir verða málstirðir og málhaltir, sveittir og skelfingarlegir á svip, rétt eins og þeir hafi uppgötvað að heilinn sé ekki í sambandi.
Þar með er ekki sagt, að hinir fáu málliðugu hafi staðið sig betur. Eins og aðrir svöruðu þeir spurningunum út og suður. Af orðum þeirra mátti ráða, að allir flokkarnir væru opnir í báða enda og hefðu engin stefnumál, sem ekki mætti selja fyrir völd.
Þegar komið var að efnisatriðum, einkenndust svörin af ódýrri óskhyggju. “Það verður að stöðva verðbólguna,” sögðu þeir og gerðu sig ábyrga í framan. Væru þeir spurðir, hvernig fara ætti að því, lentu þeir strax í ógöngum, enda hafa þeir greinilega ekki hugmynd um það.
Áfram má nefna fleiri dæmi af þessu tagi. “Það þarf þjóðarsamstöðu gegn verðbólgunni,” sögðu þeir og gerðu sig landsföðurlega í framan. Síðan lentu þeir í sömu ógöngunum, því að auðvitað eru þetta bara innihaldslaus slagorð.
“Það þarf að breyta vaxtastefnunni”, sögðu frambjóðendurnir. Væru þeir spurðir um einsaka útlánaþætti, lentu þeir strax í ógöngum, því að fínu kenningarnar þeirra reyndust götóttar um leið og þeir sáu framan í hagsmuni atvinnuvega og annarra þrýstihópa.
Upp til hópa voru þetta hræddir menn á skerminum, menn sem vakna á næturnar við þá martröð, að þeim hafi orðið fótaskortur á tungunni og þeir bakað sér reiði einhvers þrýstihóps. Hugrekki virðist vera sjaldgæft meðal íslenzkra stjórnmálamanna.
Menn, sem engan vilja móðga, bjarga ekki Íslandi. Þeir munu ekki spara þjóðinni eina Kröflu á ári með því að hætta ríkisafskiptum af landbúnaði. Þeir munu ekki spara þjóðinni aðra Kröflu á ári með því að fækka fiskiskipum, auka arðsemi þeirra og koma á auðlindaskatti. Þeir munu því ekki hafa gróðann af þessu hvoru tveggja til að reisa iðngarða um land allt.
Menn sem ekki geta notað heilabúið vegna langvinnrar notkunar ódýrra slagorða, bjarga ekki Íslandi. Þeir munu áfram hjakka í sama farinu, hvernig svo sem þeir raða sér í meirihluta og minnihluta á alþingi. Ekki sízt munu þeir halda áfram að rækta verðbólguna, því að hún er lykillinn að völdum þeirra.
Sorglegt er, að allt of fáir hæfileikamenn fara út í stjórnmál. Þeir virðast hafa öðrum hnöppum að hneppa og hafa eftirlátið meðalmönnum og dútlurum fjöregg þjóðmálanna. Samt eru kjör stjórnmálamanna orðin svo sæmileg, að þau ættu að geta höfðað til hæfari manna.
Greinilegt er, að kosningarnar eftir viku skipta engum sköpum, hvernig sem þær fara. Við fáum áfram sama tóbakið, kannski undir nýjum fánum. Þjóðin getur því enn horft fram til fjögurra magurra ára.
Jónas Kristjánsson
Dagblaðið
