Sjávarútvegsráðuneytið fór illa að ráði sínu, þegar það fyrirskipaði söltun um borð í síldlveiðiskipunum á vertíðinni, sem nýlega hófst eftir margra ára hlé. Strax hefur komið í ljós, að slík söltun er óframkvæmanleg. Og það bjargar ekki heldur miklu að leyfa söltun í bátum við bryggju, því að aðstæður um borð eru margfalt erfiðari en uppi á landi.
Síldarvertíðin hófst með því, að sjómennirnir urðu að kasta milljónaverðmætum af dauðri síld í hafið, því að þeir höfðu enga aðstöðu til að salta um borð allt það magn, sem þeir fengu í aðeins einu kasti. Eitt skipið fékk um 250 tonn í nótina og varð að kasta næstum helmingnum í sjóinn aftur.
Það er ekki bara sárt, heldur beinlínis glæpsamlegt að leyfa skrifstofumönnum að setja slíkar reglugerðir. Enda er síldinni lítil vernd í fáránlegum reglum, sem leiða til þess, að miklu meira magn síldar er drepið en unnt er að nýta.
Við þetta bætist, að allra veðra er von á þessum árstíma. Þilför bátanna eru ákaflega óheppileg síldarplön við slíkar aóstæður, þótt nóg væri af plássi og mannskap, sem er ekki einu sinni til á stærstu skipunum. Einhverjar hugmyndir voru um að salta niðri í lestum, en það hefur ekki reynzt framkvæmanlegt.
Svo gefur ráðuneytið örlítið eftir og heimilar söltun við bryggju. En ekki má nota bryggjuna sjálfa, sem er þó ólíkt heppilegra vinnusvæði en þilfarið, svo að ekki sé borið saman við yfirbyggðar söltunarstöðvar, sem eru að sjálfsögðu beztar af öllu.
Þótt stúlkur hjálpi sjómönnunum um borð í skipunum, eru afköstin mjög litil. Engin leið er að flokka síldina og fínsalta hana af neinu viti, enda sjá nú allir, að hún fer í lægstu verðflokka. Ekki má einu sinni umsalta síldina uppi á bryggju til að auka verðmæti hennar. Síldinni er einfaldlega skóflað í tunnur um borð í bátunum Og hún þannig gerð næsta verðlítil.
Raunar setti ráðuneytið hina fáránlegu reglugerð til að fækka umsóknum um síldveiðileyfi og spara sér þannig hið óvinsæla val milli báta. Miklu nær hefði verið að fá lánað hjól einhvers happdrættisins og draga einfaldlega úr nöfnum umsækjenda. Þá hefði verið unnt að heimila venjuleg og sjálfsögð vinnubrögð við söltun síldarinnar,.
Skrifstofumenn ráðuneytisins áttu að vita betur, enda var framkvæmdastjóri Síldarútvegsnefndar búinn að vara við vitleysunni og greiða atkvæði gegn henni í nefndinni. sem skipulagði hana. Enda er það segin saga, að erfitt er að ákveða á opinberum skrifstofum, hvaða vinnubrögð eigi að nota í atvinnulífinu.
Nú hefur sjávarútvegsráðuneytið heimskað sig, svo að allir mega sjá. Bezta leið þess úr ógöngunum er að gefast upp og leyfa söltun í landi. Í stað þess segir ráðuneytið nú, að úr því sem komið sé, verði að halda vitleysuna út og fara eftir settum reglum. Skriffinnar hins opinbera eru jafnan sjálfum sér líkir.
Jónas Kristjánsson
Dagblaðið