Um nokkurt skeið hefur verið löndunarbann á íslenzkum ísfiski í Vestur-Þýzkalandi og sérstakir hefndartollar á íslenzkum sjávarafurðum í löndum Efnahagsbandalags Evrópu. Vesturþýzk stjórnvöld eiga frumkvæðið að þessum ofríkisaðgerðum og stjórnvöld annarra ríkja Efnahagsbandalagsins eru að sjálfsögðu samábyrg.
Við höfum ekki vakið nægilega athygli á þessum dæmigerða bulluskap stórvelda. Ferð Ólafs Jóhannessonar viðskiptaráðherra til Genfarfundar Fríverzlunarsamtakanna bætti nokkuð úr skák og færði þetta vandamál nær sviðsljósinu.
Í framhaldi af þessu hefur dagblaðið Tíminn hreyft því í leiðara, að hugsanlega gætu Íslendingar komið upp sérstökum tolli á vesturþýzkar vörur sem eins konar svari við löndunarbanninu og frumkvæði Þjóðverja að hefndartollum bandalagsins.
Slík gagnaðgerð af okkar hálfu kemur að sjálfsögðu sterklega til greina. Einnig mætti athuga möguleika á hreinu löndunarbanni hér á einhverjum vesturþýzkum vörum.
Slíkar aðgerðir mundu að vísu ekki skipta Þjóðverja neinu efnahagslegu máli. En þær mundu hafa táknrænt gildi og vekja athygli umheimsins á viðskiptastríði Vestur-Þýzkalands gegn okkur.
Sem betur fer veldur löndunarbann Þjóðverja okkur ekki neinu efnahagslegu böli vegna nægra markaða annars staðar. En söm er gerðin eigi að síður og vel þess virði, að bent sé á hana með eftirminnilegum hætti.
Miklu alvarlegri eru hefndartollar Efnahagsbandalagsins, er valda okkur tjóni, sem nemur hundruðum milljóna króna á ári hverju. Við þurfum því líka að kanna möguleika á gagnaðgerðum á því sviði.
Tíminn varpaði fram í umræddum leiðara þeirri hugmynd, að Íslendingar riftu fríverzlunarsamningnum við Efnahagsbandalagið. Þá hugmynd má gjarna kanna til hlítar, þótt líklegt sé, að í ljós komi, að jákvæðu hliðarnar á samstarfinu við bandalagið séu þyngri á metunum en neikvæðu hliðarnar.
Hins vegar kann að vera unnt að koma upp hliðstæðum hefndartollum gagnvart mikilvægum útflutningsvörum ríkja Efnahagsbandalagsins og þeir hafa gagnvart okkar mikilvægustu útflutningsafurðum.
Í heild má segja, að tímabært sé fyrir okkur að endurskoða stöðu okkar í fjölskyldu Evrópuþjóðanna. Senn liður að útfærslu efnahagslögsögu okkar í tvöhundruð mílur. Sú útfærsla getur hæglega leitt til þess, að nýjar ofríkishugmyndir komist á kreik meðal stóru bræðra okkar í Evrópu.
Við þurfum því í auknum mæli að minna umheiminn á óviðurkvæmilega framkomu stóru bræðranna gagnvart okkur og þurfum í því skyni að beita þeim aðferðum, sem bezt henta á hverjum tíma. Vel getur verið, að kominn sé tími til að beita róttækari aðferðum en við höfum hingað til beitt.
Sértollar og innflutningsbann eru aðgerðir, sem koma til greina og kanna þarf í fullri alvöru.
Jónas Kristjánsson
Vísir
