Tilraunir stjórnmálaflokkanna hvers fyrir sig til að hræða fólk með samstjórn hinna flokkanna eru dæmdar til að mistakast. Flest bendir til, að ekki skipti máli, hvort hér verður eftir kosningar helmingaskiptastjórn, vinstristjórn eða nýsköpunarstjórn.
Afdrif vísitölumálsins í hinni nýju borgarstjórn Reykjavíkur er gott dæmi um, að því meira sem hlutirnir breytast, þeim mun meira eru þeir eins. Hinn nýi meirihluti treysti sér ekki til að greiða tafarlausar vísitölubætur, heldur aðeins í áföngum á mörgum mánuðum.
Þar með voru gerðir hins vinstri meirihluta í borgarstjórn orðnar mjög svipaðar gerðum hinnar hægri ríkisstjórnar. Það er rétt svo, að sjónarmunur sést, og er hann fremur til málamynda en raunverulegur.
Þeir, sem eru í stjórn, hafa yfirleitt nokkurn veginn sömu stefnu, hvort sem þeir eru kallaðir kommar eða íhald, eða eitthvað þar á milli. Sama er að segja um þá, sem eru í stjórnarandstöðu.
Flokkarnir breytast sjálfir við að fara úr stjórnarandstöðu í stjórn og úr stjórn í stjórnarandstöðu. Í stjórnarandstöðu eru þeir ábyrgðarlitlir yfirboðaflokkar. Í stjórn eru þeir vanafastir, hugmyndasnauðir og bitlingagráðugir.
Alþýðubandalagið byggði kosningabaráttuna í Reykjavík fyrst og fremst á vísitöluskerðingu ríkisstjórnarinnar. Að kosningasigri loknum dró bandalagið í land og beitti sér fyrir málamiðlun, sem var miklu nær stefnu ríkisstjórnarinnar en kosningaloforðum Alþýðubandalagsins.
Þetta bendir til, að vonlaust verði fyrir Sjálfstæðisflokkinn að hræða kjósendur með nýrri vinstristjórn. Það býst enginn við, að vinstristjórn muni þjóðnýta neitt, né koma hinu svonefnda varnarliði úr landi.
Enginn býst við, að vinstristjórn muni eyða sjóðum, því að þeir eru engir til hjá hægristjórn. Og enginn býst við auknum ríkisafskiptum, því að þau eru þegar komin í hámark hjá hægristjórn.
Forustumenn stjórnarandstöðunnar geta ekki nefnt eitt einasta hugsjónamál, sem þeir muni standa og falla með í viðræðum um stjórnarsamstarf. Hið sama er auðvitað að segja um stjórnarflokkana.
Af öllu þessu leiðir, að vonlaust er fyrir Alþýðubandalagið að hræða kjósendur með framhaldi núverandi helmingaskiptastjórnar. Hún mun hér eftir sem hingað til stjórna eins og vinstristjórnin gerði á sínum tíma.
Allir eru til í allt, opnir í báða enda. Enda eru þeir allir eins, þegar til kastanna kemur.
Jónas Kristjánsson
Dagblaðið
