Í hagskýrslum kemur fram, að um 10% starfandi fólks hér á landi lifi á landbúnaði og leggi í búið um 7% þjóðarframleiðslunnar. Þessar tölur eru stundum notaðar til að sýna fram á, að landbúnaðurinn standi langleiðina fyrir sínu í samanburði við hina atvinnuvegina.
Þetta er skýrt dæmi um, hversu fáránlegar hagtölur gem verið, ef þær eru rangt fram settar og rangt notaðar. Ofangreind 7% segja í rauninni aðeins, að bændur séu nokkru tekjulægri en aðrar stéttir, en segja ekkert raunhæft um verðmæti framleiðslu þeirra.
Hér ríkir innflutningsbann á öllum landbúnaðarafurðum, sem framleiddar eru innanlands að einhverju ráði. Verðið á landbúnaðarafurðunum, sem stendur að baki ofangreindum 7%, er því algerlega tilbúið verð á einokunarmarkaðí, algerlega slitið úr tengslum við heimsmarkaðsverð.
Til samanburðar eru nærtækar tölur úr skýrslum danska landbúnaðarráðsins, þar sem rakin eru útflutningsverð á dönskum landbúnaðarafurðum með inniföldum niðurgreiðslum frá Efnahagsbandalaginu. Bandaríkjamenn framleiða ódýrari landbúnaðarvörur en Danir, en verðtölur frá þeim eru ekki jafn handbærar hér á landi.
Samanburðurinn er okkur hagstæðastur í nautakjóti, sem kostar til útflutnings frá Danmörku 417 íslenzkar krónur kílóið meðan heildsöluverð á íslenzku nautakjöti er 424 krónur kílóið með niðurgreiðslum inniföldum eins og í dönsku tölunum.
Næst kemur ostur, sem kostar frá Danmörku 363 krónur kílóið og 607 krónur kílóið frá íslenzkum landbúnaði. Síðan kemur svínakjötið, sem kostar danskt 285 krónur kilóið og íslenzkt 552 krónur.
Í öðrum vörum sígur enn frekar á ógæfuhliðina. Danskt smjör kostar 433 krónur kílóið og íslenzkt kostar 1052 krónur. Dönsk egg kosta 155 krónur kílóið og íslenzk kosta 380 krónur. Danskar kartöflur kosta 22 krónur kílóið og íslenzkar kosta 56 krónur.
Óhagstæðastur er samanburðurinn á alifuglakjdti. Á því er danska útflutningsverðið 188 krónur kilóið, meðan íslenzka heildsöluverðið er hvorki meira né minna en 572 krónur kílóið.
Danir framleiða ekki kindakjöt til útflutnings. Bn við höfum samt verðsamanburð, vegna þess að við flytjum út offramleiðsluna og seljum erlendis með verulegum útflutningsuppbótum.
Í flestum þeim tilvikum, sem rakin eru hér að ofan, eru íslenzku verðin tvisvar til þrisvar sinnum hærri en dönsku verðin. Framleiðsluverðmæti íslenzka landbúnaðarins er því ekki fimm milljarðar á ári, eins og sagt er i hagskýrslum, heldur fremur um tveir milljarðar á ári, ef tölur ársins 1978 eru notaðar.
Innflutningsbannið og landbúnaðarstefnan eru okkur ljóslega þung i skauti. Rétt er að taka fram, að dönsku tölurnar segja ekki alla söguna. Ef við keyptum afurðir þeirra, þyrftum við ekki að borga skráða verðið til fulls, því að Efnahagsbandalagið greiðir þær niður.
Það er lúxus að halda 10% þjóðarinnar við störf, sem gefa aðeins af sér 3% þjóðarframleiðslunnar.
Jónas Kristjánsson
Dagblaðið
